Kluczowe zmiany dla przemysłu i automatyki: Nowe rozporządzenie maszynowe (UE) 2023/1230

Åšwiat technologii pÄ™dzi naprzód, a wraz z nim ewoluujÄ… przepisy majÄ…ce zapewnić bezpieczeÅ„stwo i innowacyjność. KluczowÄ… zmianÄ… dla caÅ‚ego sektora przemysÅ‚owego, w tym branży automatyki, jest niedawne opublikowanie RozporzÄ…dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 w sprawie maszyn. Ten nowy akt prawny zastÄ…pi dotychczasowÄ… DyrektywÄ™ MaszynowÄ… 2006/42/WE i zacznie obowiÄ…zywać od 20 stycznia 2027 roku. Co to oznacza dla producentów, importerów i użytkowników maszyn? Przyjrzyjmy siÄ™ najważniejszym zmianom.

Dlaczego zmiana była konieczna?

Dotychczasowa Dyrektywa Maszynowa, choć przez lata stanowiÅ‚a fundament bezpieczeÅ„stwa, wymagaÅ‚a aktualizacji w obliczu dynamicznego rozwoju technologii. Pojawienie siÄ™ sztucznej inteligencji (AI), Internetu Rzeczy (IoT), robotów współpracujÄ…cych (cobotów) oraz rosnÄ…ce zagrożenia cybernetyczne stworzyÅ‚y nowe wyzwania. Nowe rozporzÄ…dzenie ma na celu nie tylko dostosowanie prawa do obecnych realiów technologicznych, ale także zwiÄ™kszenie poziomu bezpieczeÅ„stwa i ujednolicenie przepisów na terenie caÅ‚ej Unii Europejskiej.

Najważniejsze nowoÅ›ci w RozporzÄ…dzeniu Maszynowym 2023/1230

• Cyfryzacja i dokumentacja

RozporzÄ…dzenie domyÅ›lnie dopuszcza dostarczanie instrukcji obsÅ‚ugi w formacie cyfrowym. Producent bÄ™dzie jednak zobowiÄ…zany dostarczyć wersjÄ™ papierowÄ… na Å¼Ä…danie użytkownika przy zakupie maszyny lub w ciÄ…gu miesiÄ…ca od zakupu. To krok w stronÄ™ ekologii i Å‚atwiejszego dostÄ™pu do informacji.

• CyberbezpieczeÅ„stwo maszyn

To jedna z kluczowych nowoÅ›ci. Wprowadzono zasadnicze wymagania dotyczÄ…ce ochrony przed cyberzagrożeniami. Maszyny, zwÅ‚aszcza te podÅ‚Ä…czone do sieci, muszÄ… być projektowane tak, aby zminimalizować ryzyko nieautoryzowanej ingerencji mogÄ…cej wpÅ‚ynąć na ich bezpieczeÅ„stwo.

• Sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe

RozporzÄ…dzenie adresuje kwestie zwiÄ…zane z systemami bezpieczeÅ„stwa opartymi na AI. SzczególnÄ… uwagÄ™ zwrócono na maszyny, których zachowanie może ewoluować w procesie uczenia maszynowego, tak aby zmiany te nie zagrażaÅ‚y bezpieczeÅ„stwu.

• „Istotna modyfikacja” maszyny

Doprecyzowano definicjÄ™ „istotnej modyfikacji”. JeÅ›li modyfikacja maszyny jest na tyle znaczÄ…ca, że wpÅ‚ywa na jej zgodność z zasadniczymi wymaganiami dotyczÄ…cymi ochrony zdrowia i bezpieczeÅ„stwa, taka maszyna bÄ™dzie traktowana jako nowa i bÄ™dzie musiaÅ‚a przejść ponownÄ… ocenÄ™ zgodnoÅ›ci.

• Maszyny wysokiego ryzyka

Zaktualizowano listÄ™ maszyn uznawanych za maszyny wysokiego ryzyka. Co istotne, niektóre maszyny wykorzystujÄ…ce systemy AI do zapewniania funkcji bezpieczeÅ„stwa mogÄ… zostać zakwalifikowane do tej kategorii i wymagać oceny zgodnoÅ›ci z udziaÅ‚em jednostki notyfikowanej.

Kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać?

RozporzÄ…dzenie (UE) 2023/1230 zostaÅ‚o opublikowane 29 czerwca 2023 r. i weszÅ‚o w Å¼ycie dwadzieÅ›cia dni po publikacji. Jednak kluczowÄ… datÄ… jest 20 stycznia 2027 roku – od tego dnia przepisy te zacznÄ… być stosowane, dajÄ…c branży czas na adaptacjÄ™. Do tego momentu obowiÄ…zuje dotychczasowa Dyrektywa 2006/42/WE.

Podsumowanie

Nowe RozporzÄ…dzenie Maszynowe UE 2023/1230 to krok w dobrym kierunku, uÅ‚atwiajÄ…cy wiele aspektów. NajwiÄ™ksze plusy to zrównanie dokumentacji cyfrowej z papierowÄ… oraz jasna definicja „istotnej modyfikacji”, która rozwiÄ…zuje stare problemy. Użytkownicy mogÄ… liczyć na bezpieczniejsze maszyny.

Regulacja wprowadza nowe obszary, takie jak cyberbezpieczeÅ„stwo (dotÄ…d czÄ™sto pomijane) i AI, które wymagajÄ… gruntownego zgÅ‚Ä™bienia. Producenci, importerzy i dystrybutorzy muszÄ… poÅ›wiÄ™cić czas i Å›rodki na analizÄ™, aktualizacjÄ™ procesów i ocenÄ™ ryzyka. WÅ‚aÅ›nie te wymogi oznaczajÄ… koszty, które mogÄ… być odczuwalne, w szczególnoÅ›ci dla mniejszych firm. Regulacja jest korzystna i potrzebna, ale jej wdrożenie wiąże siÄ™ z nakÅ‚adami, na które mniejsze podmioty muszÄ… być gotowe.