Design Thinking, czyli na czym polega sztuka projektowania

Jaki etap w prowadzeniu projektów personalizowanych ma największy wpływ na ich sukces lub porażkę? Jak wykorzystać dojrzałą metodykę rozpoznania potrzeb w drodze do wspólnego sukcesu?

Na czym polega „Design thinking”?

Najważniejszym czynnikiem w drodze do sukcesu projektu jest właściwe przygotowanie do jego realizacji. Mówimy tu przede wszystkim o dokładnym rozpoznaniu potrzeb, identyfikacji ograniczeń, opracowaniu planu przeciwdziałania ryzykom projektowym, czy analizie opłacalności przedsięwzięcia. Podejście do tworzenia rozwiązań w oparciu o dogłębne zrozumieniu problemów i potrzeb użytkowników określane jest pojęciem Design Thinking.

Autorzy definiują podejście Design Thinking według różnych kluczy, jednak u jego podstawy zawsze leżą następujące założenia:

• Empatia, czyli skoncentrowanie na odbiorcy rozwiązania poprzez głębokie rozpoznanie jego uświadomionych i nieuświadomionych potrzeb,
• Zaangażowanie użytkownika w proces na poszczególnych etapach, kreatywna współpraca,
• Otwartość na zmiany, prototypowanie i udoskonalanie rozwiązań w oparciu o informację zwrotną od użytkownika.

Nadrzędnym celem stosowania Design Thinking jest opracowanie rozwiązania optymalnie dostosowanego do rzeczywistych potrzeb.

Czy w przemyśle jest miejsce dla Desing Thinking?

W przemyśle wszystko jest podporządkowane potrzebom produkcji, gdyż to produkcja stanowi podstawę działalności przemysłowej. Z tego powodu osoby odpowiedzialne za produkcję unikają testowania nowych rozwiązań, stosując jeśli to możliwe sprawdzone standardy. Jest to podejście właściwe, pozwalające redukować ryzyka, zapewniające wyższą przewidywalność procesów, a w efekcie stabilne wyniki produkcji. Mimo to dla utrzymania przewagi konkurencyjnej konieczne jest testowanie i wdrażanie rozwiązań innowacyjnych. Z tego powodu coraz więcej przedsiębiorstw inwestuje w badania i rozwój, aby poprawić jakość swoich produktów, podnieść wydajność ich produkcji, czy wprowadzać na rynek nowe rozwiązania. Właśnie w tych obszarach kluczowe jest stosowanie podejścia Design Thinking.

Etapy Design Thinking

Faza empatii

1. Jaka jest właściwa perspektywa?

Empatyzacja jest jednym z najbardziej przewrotnych pojęć związanych ze sztuką projektowania. Pozwala bowiem spojrzeć na problem z właściwej perspektywy, czyli perspektywy końcowego odbiorcy rozwiązania. Dlaczego poszukuje nowych rozwiązań? Jaka jest jego motywacja? Co jest dla niego najważniejsze, a co drugorzędne? Jak dotąd radzi sobie z tym wyzwaniem? Zadając sobie właściwe pytania projektanci mają szansę wyjść poza schemat swojego myślenia i skupić się na użytkowniku. Co wyjątkowo istotne, perspektywa użytkownika pozwala na rozpoznanie nie tylko świadomych potrzeb, ale i tych nieuświadomionych. Sukces projektu jest zawsze wspólny, ale na końcu to użytkownik zostanie z przygotowanym dla niego rozwiązaniem.

Definiowanie problemu

2. Jaki jest prawdziwy cel?

Faza empatii prowadzi do zebrania informacji i odpowiedzi na pytanie jaki jest prawdziwy cel projektu. Z perspektywy producenta maszyn może to być zaskakujące, ale budowa urządzenia nie jest zazwyczaj celem, a środkiem. Wczucie się w rolę odbiorcy często pozwala zredefiniować problem, co miewa kluczowe znaczenie dla sukcesu projektu. Czy pierwotnie określony cel projektu jest zgodny z rzeczywistą potrzebą? A może istnieje drugie dno? Stosowanie Design Thinking pozwala na odkrycie prawdziwego celu i bardziej optymalne rozwiązanie.

Tworzenie koncepcji

3. Jak ten cel zrealizować?

Dopiero teraz jest właściwy moment na poszukiwanie rozwiązań. Faza generowania pomysłów wymaga dużego doświadczenia, interdyscyplinarnego zespołu i dużych pokładów kreatywności. Przydaje się tu prawidłowa metodyka prowadzenia burzy mózgów – na tym etapie nie ma złych pomysłów, co pozwala na wyjście poza schematy myślenia i często prowadzi do nieoczywistych rozwiązań. Wynikiem fazy kreatywnej powinna być wiodąca koncepcja, lub zbiór koncepcji wymagających przetestowania.

Prototypowanie

4. Jak ważne jest dotknięcie problemu?

Nieodzownym etapem w sztuce projektowania jest budowa prototypu. Wyobraźnia przestrzenna i myślenie sekwencyjne to cechy podstawowe dla wszystkich specjalistów w przemyśle, zarówno integratorów, jak i odbiorców rozwiązań, jednak dopiero odpowiednia wizualizacja rozwiązania pozwala na dostrzeżenie wielu niuansów. Prototyp – najlepiej fizyczny, ale coraz częściej zasadne jest stosowanie symulacji czy cyfrowego bliźniaka – pozwala spojrzeć na rozwiązanie, dotknąć go, zamiast tylko go sobie wyobrażać. To najlepszy model pozwalający na udoskonalenie rozwiązania przy minimalizowaniu kosztów i ryzyk projektowych.

Testowanie

5. Czy wybraliśmy najlepszy sposób?

Po opracowaniu prototypu przychodzi czas na przetestowanie go. Testy powinny być prowadzone w środowisku zbliżonym do docelowego. Ważne, żeby faza ta prowadziła do jednoznacznych odpowiedzi. Czy zaproponowane rozwiązania są skuteczne i adekwatne do potrzeb użytkownika? Czy pozwalają na osiągnięcie założonych parametrów jakości, wydajności, powtarzalności? Czy opracowane rozwiązanie jest optymalne, a może testy pozwoliły nam wskazać obszary które można poprawić? Proces prototypowania i testowania można powtarzać aż do osiągnięcia założonego (lub zredefiniowanego) celu.

Jak stosowanie „Design Thinking” pomaga w odniesieniu sukcesu?

Istotą Design Thinking jest dojrzały model wprowadzania innowacji. Doświadczone organizacje coraz częściej preferują model pracy koncepcyjnej, inwestując ułamek wartości projektu w celu weryfikacji jego założeń i właściwego przygotowania się do jego realizacji. Taki model przynosi korzyści zarówno dla odbiorcy rozwiązania (lepsze dostosowanie rozwiązania do potrzeb, świadomość ograniczeń, dokładniej obliczony budżet), jak i wykonawcy (lepsze zarządzanie ryzykami projektowymi, zwiększenie kreatywności i innowacyjności, możliwość nawiązania dojrzalszej relacji z odbiorcą).

Sprawdź jak wykorzystujemy filozofię Design Thinking w ramach pracy koncepcyjnej i studiów wykonalności.